Wat zijn nu de meest voorkomende oorzaken van rugpijn?

Hernia, rugpijn, lumbago ? Wat is de oorzaak?

Vandaag bekijken we rugklachten eerder vanuit een Bio – Psycho- Sociaal perspectief.  

Er kunnen heel wat diverse factoren rug- of nekpijn triggeren:

• “mechanische” factoren (Bio), 
• allerhande stressfactoren (Psycho) en 
• lifestyle en omgevingsfactoren (Sociaal).

Het is niet altijd mogelijk om zomaar een “label” te kleven op uw probleem:

“dit is de oorzaak van uw rugklachten, die wervel zit verkeerd en dat is de oplossing”. 

Hoewel wij als mens natuurlijk heel graag hebben dat de oorzaak van een probleem strict gedefiniëerd kan worden.

Helaas…

In dit artikel ga ik even dieper in op de “mechanische” oorzaken van rugpijn.

Voor alle duidelijkheid, gaat het nu enkel om "mechanische" rugpijn (komt weliswaar vaak voor) en gaat het niet om rugpijn t.g.v. imflammatoire aandoeningen, zoals bv. rheumatoïde arthritis, complicaties na chirurgie of ernstige symptomatische degeneratieve afwijkingen (zoals bv. een duidelijke vernauwing van het ruggemergkanaal).  

Een hernia of lumbago zijn begrippen die nogal vaak in de mond genomen worden en waarrond heel wat misverstanden bestaan.  Neen,...een hernia heeft u niet levenslang !

Oorzaken mechanische rugpijn, fase 1

Bij het te lang aanhouden van bepaalde ongunstige houdingen tijdens de dagelijkse activiteiten kunnen soms rugklachten optreden, die onmiddellijk verdwijnen als de belastende houding ontweken wordt : dit is het gevolg van het feit dat er tijdelijk te veel spanning terecht komt op gezond weefsel (spieren, ligamenten, zenuwstructuren, tussenwervelschijf (discus)). t.g.v. deze ongunstige rughouding die te lang aangehouden wordt.

Dus, variëer uw houding ! Te lang een bepaalde positie aanhouden dient vermeden te worden.

Oorzaken mechanische rugpijn, fase 2

Indien U te weinig rekening houdt met rugsparend advies, kan u uiteindelijk bepaalde structuren (bv. een tussenwervelschijf of discus) beschadigen, leidend tot een bepaald ontstekingsproces, met als gevolg weefselbeschadiging en mogelijke verklevingen in deze structuur : een normale spanning/belasting op dit geïrriteerd of gewijzigd weefsel kan dan reeds voldoende zijn om rugpijn te veroorzaken. Bepaalde dagelijkse acitiveiten worden nu dus wel degelijk problematisch.

Oorzaken mechanische rugpijn, fase 3

Last but not least, ligt de meest voorkomende oorzaak van mechanische rugpijn in een vervorming of een drukverandering in de tussenwervelschijf, met als mogelijk gevolg, pijnlijke druk op een gevoelige structuur . Deze gevoelige structuur kan een zenuw zijn (in dit geval spreekt men van een ischias) of het buitenste vlies van het ruggenmerg (dit gebeurt o.a. bij een lumbago) of de discus zelf.

Deze vervorming of uitpuiling kan uiteindelijk aanleiding geven tot ernstige functiestoornissen met rugpijn, al dan niet uitstralend in het been, en bewegingsbeperking. Indien de discus of tussenwervelschijf volledig gebarsten is resulteert dit in een echte hernia.

In welbepaalde gevallen licht echter een complexere multifactoriële oorzaak aan de basis van de klachten.  Een gespecialiseerd therapeut dient u hierbij verder te helpen.

• Individuele en life style factoren : voorgeschiedenis van rugpijn, geslacht, leeftijd, gewicht, spierkracht, flexibiliteit, roken, sociale status,...kunnen tevens een rol spelen
• Fysisch belastende factoren : lasten heffen, zwaar werk, lichaamshouding, autorijden, buigen, zitten,...
• Psychosociale factoren : depressie, angst, stress, jobvoldoening, relaties,...
• Ergonomische factoren : werkblad, computer, stoel, matras en ondersteuning,...

Een evenwicht vinden tussen deze factoren zal de kans op rugpijn beduidend doen verminderen.

Hernia, lumbago, ischias,... : dit zijn eigenlijk allemaal variaties op hetzelfde thema : er kan een drukverandering optreden in een tussenwervelschijf (discus) en deze kan dan vervormen en/of “uitpuilen” en drukken tegen een gevoelige structuur.

Afhankelijk van de grootte en de localisatie van deze uitpuiling krijgt het kind een andere naam en kunnen de klachten verschillen.

Afhankelijk van de specifieke situatie zal het behandelplan enigszins anders zijn en niet noodzakelijk tot operatie leiden. De situatie waarbij er een echte hernia is (m.a.w. de tussenwervelschijf is volledig gebarsten en het binnenste deel van de discus puilt volledig uit met druk tegen een gevoelige structuur), mondt meestal wel uit in een operatie.

Vaak wordt de naam hernia dan eerder onterecht gebruikt : er is waarschijnlijk wel degelijk een mechanisch probleem met een tussenwervelschijf, maar deze is niet volledig gebroken (hoogstens wat vervormd?) en dan is het ook geen echte hernia.  Let wel, dit kan uiteraard ook zeer pijnlijk zijn, maar de kans dat de symptomen verdwijnen binnen de paar weken is zeer groot.

Het doel van een (niet-operatief) behandelplan dient er op gericht te zijn om dergelijke uitpuilingen van een discus te vermijden en/of te reduceren (en dit zo te houden en naar de toekomst toe te vermijden). Preventie d.m.v. bepaalde rugoefeningen speelt hierin uiteraard een belangrijke rol.

Onderzoek toont ook aan dat ongeveer 50% van de bevolking, boven de leeftijd van 45 jaar, een beperkte uitpuiling of vervorming van één of meerdere tussenwervelschijven heeft, zonder daarbij ook rugklachten of rugpijn te ondervinden. (Het komt enkel tot klachten wanneer deze uitpuiling druk uitoefent op een gevoelige structuur of te veel onder spanning komt te staan).  Dan is het ook belangrijk om niet te vlug onterecht tot bepaalde conclusies te komen, enkel op basis van bv. bevindingen tijdens medische beeldvorming (RX, scan, MRI).