Lage rugpijn is een wijdverbreid probleem dat zowel jonge als oudere mensen kan treffen, hoewel de meeste klachten voorkomen in de leeftijdscategorie tussen 35j- 55j oud. Het is een van de belangrijkste oorzaken van werkverzuim en beperkte mobiliteit wereldwijd. Ondanks de alomtegenwoordigheid ervan, is lage rugpijn vaak het gevolg van een combinatie van factoren. Wat zijn nu de belangrijkste risicofactoren die bijdragen aan het ontstaan van lage rugpijn, zowel fysiek als psychosociaal?
- Lichamelijke inactiviteit en slechte conditie
Een van de meest voorkomende oorzaken van lage rugpijn is een gebrek aan beweging. Een inactieve levensstijl leidt tot zwakkere of "minder actieve" rug- en buikspieren. Dit verhoogt de kans op overbelasting en blessures. Regelmatige lichaamsbeweging, vooral gericht op het activeren van de kernspieren, kan helpen lage rugpijn te voorkomen.
- Verkeerde werkhouding en ergonomie
Een slechte houding tijdens het zitten of staan is een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van lage rugpijn. Mensen die langdurig in dezelfde houding werken, zoals kantoorwerkers die de hele dag achter een bureau zitten, hebben een verhoogd risico. Een slecht ingerichte werkplek, zoals een stoel zonder goede lendensteun of een beeldscherm dat te laag staat, kan de éénzijdige belasting op de rug vergroten. Het gebruik van ergonomische meubels en regelmatig wisselen van houding kunnen helpen om deze risico's te verminderen.
- Zwaar fysiek werk en onjuist tillen
Werknemers in beroepen die veel fysieke arbeid vereisen, zoals in de bouw, de zorg of de logistiek, lopen misschien een groter risico op het ontwikkelen van lage rugpijn. Het tillen van zware objecten, vooral zonder daarbij de juiste hef- en tiltechnieken te gebruiken, verhoogt de kans op rugblessures. Bewegingen waarbij vanuit een voorovergebogen positie, met een torsie, lasten gehoffen worden kunnen risicovol zijn.
- Overgewicht
Overgewicht, vooral in de buikstreek, legt extra eenzijdige druk op de wervelkolom en kan de natuurlijke kromming van de rug verstoren. Dit kan leiden tot verhoogde spanning op de onderrug, wat op de lange termijn mede rugklachten kan veroorzaken.
- Leeftijd en veroudering
Het goede nieuws is: "mechanische" rugklachten verbeteren (!) meestal bij het ouder worden. Maar, het verouderingsproces kan wel leiden tot bepaalde degeneratieve aandoeningen zoals bv. een vernauwing van het ruggemergkanaal, en dit kan wel degelijk lage rugpijn veroorzaken. Het is niet zo dat een "versleten rug" of arthrose altijd klachten veroorzaakt.
- Roken
Roken is een verrassende risicofactor voor lage rugpijn. Roken vermindert de bloedtoevoer naar de wervelkolom en de tussenwervelschijven, waardoor deze sneller degenereren. Het stoppen met roken kan de gezondheid van de wervelkolom verbeteren en het risico op lage rugpijn verminderen.
- Psychosociale factoren
Naast fysieke factoren spelen ook psychosociale factoren een belangrijke rol bij het ontstaan van lage rugpijn. Stress, angst, depressie en een negatieve werk- of levenssituatie kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van chronische rugpijn. Mensen die onder hoge werkdruk staan of weinig steun ervaren in hun omgeving, hebben vaak een grotere kans op lage rugklachten. Psychologische begeleiding, ontspanningstechnieken en stressmanagement kunnen helpen om de impact van deze factoren te verminderen.
- Eerdere rugklachten
Mensen die in het verleden rugklachtenhebben opgelopen, hebben een verhoogde kans (tot 90%!!) op terugkerende lage rugpijn. Het risico op recidief kan worden verminderd door het uitvoeren van bepaalde preventieve rugoefeningen, het verbeteren van de werkhouding en het aanleren van betere tiltechnieken.
Conclusie
Lage rugpijn is vaak het gevolg van een combinatie van verschillende risicofactoren. Fysieke aspecten zoals een slechte houding, zwaar tillen en overgewicht spelen een belangrijke rol, maar psychosociale factoren zoals stress en angst mogen niet worden onderschat. Door bewust om te gaan met deze risicofactoren, zowel op de werkplek als in het dagelijks leven, kan lage rugpijn vaak worden voorkomen of verminderd. Investeren in preventie, zoals ergonomische aanpassingen en een actieve leefstijl, is cruciaal voor een gezonde rug en een betere levenskwaliteit.